شناسایی اشکال فرسایش بادی دشت رفسنجان

بدیهی است میزان فرسایش بادی و حجم نقل و انتقال مواد به ویژگی‎های سرعت، جهت و فراوانی باد و از سویی به ویژگی‎های سطح زمین و مواد رسوبی وابسته است. هدف این پژوهش، شناسایی اشکال فرسایش بادی و عوامل مؤثّر در شکل‎گیری آنها در دشت رفسنجان است. با استفاده از تفسیر عکس‎های هوایی50000 :1 و 20000 :1 منطقه و همچنین مشاهدات صحرایی، عوارض بادی دشت رفسنجان شناسایی و واحدهای ژئومورفولوژی بادی آن تفکیک شده‎اند. این واحدها شامل سنگفرش بیابان، یاردانگ‎ها، زیبرها، پهنه‎ی ماسه‎ای، بارخان‎ها، سیف ـ بارخان‎ها، سیف‎ها و تلماسه‎های خطّی گیاهی، نبکاها و تلماسه‎های پشته‎ای، گنبدهای ماسه‎ای، پارابولیک‎ها و پارابولیک ـ سیف‎ها هستند. همچنین این مطالعه نشان داد که در تشکیل تلماسه‎های بادی این منطقه، عواملی چون، تغییر جهت وزش باد، توپوگرافی، پوشش گیاهی، اندازه‎ی ذرّات ماسه و مقدار ماسه‎ی موجود در هر محل نقش داشته‎اند. یاردانگ‎ها در محدوده‎ای از سطح پلایای دشت رفسنجان که توسّط گسل فعّال دشت رفسنجان بالا رانده شده، به‎دلیل فرسایش دیفرانسیل این محدوده توسّط ماسه‎های عبوری، ایجاد شده‎اند.